8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanları kapsayan Emekli Yaşlılar (EYT) kanun teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda 395 oyla kabul edildi.
EYT’ye ilişkin düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 Sayılı Kanunda Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda kabul edilerek madde oldu.
Yaş şartının kaldırılmasıyla 2 milyon 500 bin kişi emeklilik sevincini yaşadı.
Yaş dışındaki kuralları yerine getirirlerse emekliliğin yolu açılır.
Emeklilik talebinde bulunanlar, yaş dışında başka şartları taşımaları halinde yaşlılık veya emeklilik aylığından yararlanacak.
Emekli olduktan sonra 30 gün içinde yeniden çalışmaya başlayan tüm çalışanlara yüzde 5 ikramiye verilecek.
EYT maddesine tabi olacakların değerli bir kısmı çalışıyor
EYT üyelerinin yüzde 80’den fazlası SSK yani 4A üyesi. Çoğu hala sigortalı çalışıyor.
Yaş ortalamasına bakıldığında ise genel olarak 45 ile 50 yaşları arasında oldukları görülmektedir.
Tüm çalışanlar kalifiye
EYT’lilerin çoğu eğitim aldıkları şirketlerde çalışıyor. Şirketler bu EYT’lileri kaybetmek istemiyor. Dolayısıyla EYT üyelerinin çoğu emekli olduktan sonra da çalışmaya devam edecek.
Ancak EYT çalışanları tazminat alabilmek için işlem yapabilmek için öncelikle işlerinden ayrılmak zorunda kalıyor.
Emeklilerin tazminatı
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yeni kıdem tazminatı tavanını 17 bin 904,62 TL olarak açıkladı. Güncel taban fiyat ile asgari ücret için kıdem tazminatı tavanı 17 bin 904 lira oldu.
Örnek vermek gerekirse 10 yıldır işyerinde taban ücret üzerinden çalışan bir kişinin alacağı kıdem tazminatı 179 bin 40 lira.
En az 5 bin 500 lira emekli maaşı
EYT üyeleri diğer emeklilerle aynı koşullarda ödeme alacak. Farklı bir uygulamaya maruz kalmayacaklardır. Emekliler en az 5 bin 500 lira aldığı için EYT’lilerin maaşları da en az bu rakam olacak.
Elbette her kişinin ödediği prim sayısı ve gün sayısı da maaşı belirleyen unsurlardan biri olarak maaşı etkileyecek ve bu rakamın üzerine çıkaracaktır.
e-Devlet’te maaş numaraları
EYT’liler, emekli maaşları için e-Devlet sistemine giriş yaparak ne kadar maaş alacaklarını öğrenebilirler.
4a Emeklilik hesaplama robotu
https://uyg.sgk.gov.tr/AylikHesap/
4b Emeklilik hesaplama robotu
https://uyg.sgk.gov.tr/WS_EMEKTAR_AYLIKGELIRHESAPLAMA4B/AylikHesaplaAction.do?dispatcherMethod=aylikHesaplaSayfa
tatil ikramiyesi
Mart ayında dilekçe veren EYT üyeleri, Ramazan Bayramı nedeniyle nisan ayında değişiklik yapılmadığı takdirde geçen yıl alınan 1.100 liralık ikramiyeyi alabilecek.
Maaş Nisan’da ödenecek
EYT’liler, başvuru dilekçelerini e-Devlet üzerinden yaparak emeklilik hakkını elde ettikleri Nisan ayında maaşlarını almaya hak kazanacak.
Emekli olabilmek için yaş dışındaki diğer şartların da sağlanması yeterlidir.
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na eklenen kesintili düzenleme ile ilgili kanunlara göre teklifin yürürlüğe girdiği tarihten sonra aylık talep edenler ile yaşlılık veya aylık bağlanacak olanlar yaşlılık sigortasından yararlanacak. söz konusu kararlarda yaş dışındaki kuralları taşımaları halinde yaş veya emeklilik aylığı.
Geriye dönük ödeme yapılmayacaktır.
Bu karara istinaden geriye dönük ödeme yapılmayacak ve geriye dönük talepte bulunulmayacaktır.
Ayrıldığınız iş yerine 30 gün içinde geri dönmeniz mümkündür.
İlk kez yaşlılık veya aylık alanlar, yaşlılık veya emeklilik talebi nedeniyle istifa bildiriminde bulunarak, işten ayrıldıkları tarihten itibaren 30 gün içinde son özel departman işyerinde sosyal güvenlik primine tabi olarak çalışmaya başlarlar. , işe giriş tarihinden itibaren sosyal güvenlik esası uygulanacaktır. Patron priminin 5 puanını vuran bedel Hazine tarafından karşılanacak.
SGK takviye primi işveren hissesi indiriminden yararlanan sigortalının işten ayrılması durumunda bu indirimden tekrar yararlanılamaz.
Kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen işçilerin durumu
Üyesi oldukları kamu kurum ve kuruluşları, il özel idareleri ve belediyeler ile bunların bağlı ortaklıkları ve mahalli idare birliklerinde işe alınan işçiler ile sermayesinin yarısından fazlası birlikte veya ayrı ayrı şirketlerde işçi statüsüne geçenler; Aylık, yaşlılık veya malullük aylığına hak kazanmaları halinde, istihdam edildikleri kamu kurum ve kuruluşları veya şirketler tarafından iş sözleşmelerinin feshedilmesini öngören düzenlemeler yürürlükten kaldırılacaktır.
8 Eylül 1999’dan önce emeklilik kuralları nelerdi?
SSK ile EYT emeklilik şartları; 5.000 gün olan primin tamamlanması, erkekler için 25, kadınlar için 20 yıl olan sigorta süresinin doldurulmasıydı.
Bağ-Kur EYT emeklilik kuralları; Erkekler için 9.000 prim gün ve 25 yıl, kadınlar için 7.200 gün prim gün ve 20 yıl sigorta.
Aynı kurallar Emekli Sandığı için de geçerli olacaktır.
EYT’de kademeli emeklilik söz konusu olacak.
